Je hart klopt hard in je keel, negatieve gedachten nemen het over en je ziet geen uitweg meer. Soms neemt angst even alles over. We kennen allemaal dat soort momenten. Maar wat is angst eigenlijk en hoe ga je ermee om? Dat lees je hier.
Wat is angst?
Je weet waarschijnlijk wel hoe het is om je bang te voelen. Dit is namelijk een universele emotie, wat betekent dat ieder mens deze emotie kan ervaren. Het is een natuurlijke reactie die ontstaat wanneer je systeem een bedreiging opmerkt. Dat is maar goed ook, want zo word je automatisch voorbereid op gevaar en kun jij een passende reactie kiezen om jezelf te beschermen.
Je kunt dit herkennen aan een aantal psychologische kenmerken zoals je zorgen maken, piekeren en je niet kunnen focussen. En fysieke kenmerken zijn bijvoorbeeld een verhoogde hartslag, ademhalingsproblemen en gespannen spieren. Deze kenmerken kun je zien als een alarmsignaal en horen weer af te nemen zodra het gevaar geweken is.
Angst is dus een nuttige emotie maar het kan ook ongezond worden als je dit gevoel niet goed kunt reguleren.
Het verschil tussen angst en een angststoornis
De mate waarin jij spanning ervaart, kan variëren van een gezonde dosis die dient als beschermingsmechanisme tot aan grote gevoelens die je langdurig overweldigen. Zo kun je bijvoorbeeld een intense angst hebben voor specifieke situaties of activiteiten, ervaar je standaard veel spanning als je je in sociale situaties bevindt of heb je nog steeds last van angst door een stressvolle situatie die je niet goed verwerkt hebt.
Hierdoor kun je last hebben van dwangmatige gedachten, nachtmerries of paniekaanvallen. Als je hier langere tijd last van hebt en het verandert je kwaliteit van leven dan is de manier waarop jij met spanning omgaat verstoord, dat wordt ook wel een angststoornis genoemd.
Hoe herken je een angststoornis
Als je last hebt van een angststoornis dan beïnvloedt dat je dagelijks leven. Het kan zijn dat je je huis niet meer uit durft, geen mensen wilt zien en geïsoleerd raakt. Er zijn verschillende varianten van een angststoornis zoals een paniekstoornis, obsessieve-compulsieve-stoornis (OCD) of een posttraumatische-stress-stoornis (PTSS). Over het algemeen kun je een verstoorde relatie met angst hieraan herkennen:
- zenuwachtig, gespannen en rusteloos zijn
- constant het gevoel hebben dat er gevaar dreigt
- regelmatig een versnelde hartslag of hartkloppingen
- moeite met ademen, oppervlakkig ademen en hyperventilatie
- lichamelijke sensaties zoals zweten en trillen
- slaapproblemen en oververmoeidheid
- last van buikpijn en maag – en darmklachten
- niet kunnen stoppen met piekeren
- situaties of prikkels vermijden die spanning opwekken
Hoe ontstaat een angststoornis
Een angststoornis ontstaat natuurlijk niet zomaar. Er zijn verschillende oorzaken die ervoor kunnen zorgen dat de manier waarop jij op spannende situaties reageert, verstoord raakt. Vaak is er niet één specifieke oorzaak maar is een angststoornis het gevolg van een combinatie van factoren zoals:
1. Erfelijkheid
De ontwikkeling van een stoornis kan te maken hebben met genetische factoren. Als er in jouw familie al angststoornissen voorkomen, dan heb je een verhoogde kans om ook een stoornis te ontwikkelen.
2. Verstoring in het brein
In de hersenen werken verschillende neurotransmitters met elkaar samen bij het verwerken van angstsignalen in de hersenen, zoals serotonine, dopamine en noradrenaline. Als dit evenwicht verstoord raakt door bijvoorbeeld verkeerde voeding, weinig beweging of onvoldoende slaap, dan kunnen die signalen niet op de juiste manier verwerkt worden.
3. Traumatische ervaringen
Als je stressvolle ervaringen hebt meegemaakt zoals het overlijden van een geliefde, ernstige ziekte, werkloosheid, seksueel misbruik en gepest worden, roept dat logischerwijs spanning op. Het niet volledig verwerken van deze ervaringen kan een stoornis veroorzaken.
4. Langdurige stress
Niet alleen korte stressvolle situaties leiden tot grote spanning. Ook blootstelling aan langdurige stress kan bijdragen aan het ontstaan van een stoornis. Denk bijvoorbeeld aan een kind dat jarenlang tussen de ruzies van de ouders staat.
5. Persoonlijkheid
Bepaalde karaktertrekken vergroten de kans op een stoornis. Ben je bijvoorbeeld introvert, dan ben je meer in jezelf gekeerd en gefocust op je eigen gedachten en gevoelens. Hierdoor kun je in een isolement raken en de verbinding met je omgeving missen waardoor je vaker gevoelens van angst ervaart.
Zo ga je er mee om
Het is vervelend als je kwaliteit van leven beïnvloed wordt door de angst die je ervaart. Heb je hier veel of vaak last van, dan is het goed om hier iets mee te doen. Zo kun je bijvoorbeeld met behulp van psychotherapie aan de slag gaan met het veranderen van negatieve gedachtepatronen en gedragingen. Of je kunt met een gezonde levensstijl de spannende gevoelens die je ervaart, verminderen.
Ook is het fijn om zelf te leren hoe je met spanning om kunt gaan en je weer vaker ontspannen te voelen. Zo zijn er verschillende meditatietechnieken, ademhalingsoefeningen en yogavormen die je helpen om je zenuwstelsel te kalmeren zodat je je angst de baas wordt.
Meditaties om hiermee om te gaan
Bij House of Deeprelax zijn we expert in ontspannen!
Met meer dan 90 unieke meditaties in onze app waan je je in een oase van rust. De sessies bevatten ontspanningstechnieken zoals ademhalingsoefeningen, mindfulness beoefening en spanningsregulatie waarmee je stress en spanning op een gezonde manier kunt reguleren en je meer ontspanning kunt toelaten in je systeem. Zo leer je op een andere manier omgaan met angst.
Zelf ervaren? Probeer onze Mini Breaks Meditatie Guide om ontspanningsmomenten aan je dag toe te voegen.