Veilig voelen

Je veilig voelen als basisbehoefte

Je veilig voelen is een oeroude basisbehoefte. Je bent uitgerust met een communicatiesysteem dat erop gebouwd is om je veilig te houden. Zonder dat jij het doorhebt, scannen jouw zintuigen de omgeving continu op mogelijk gevaar. Deze signalen worden doorgegeven aan je zenuwstelsel en je brein en zetten een bepaalde reactie in gang. Zo zorgde dit systeem er vroeger al voor dat je kon reageren als je werd aangevallen door een beest en zorgt het er nu voor dat je je hand wegtrekt als je in aanraking komt met kokend water.

Waardoor je veilig voelen niet vanzelfsprekend is

Het is super fijn dat jouw systeem onbewust zorgt voor jouw veiligheid. Het zou vermoeiend zijn als je veilig voelen niet vanzelf gaat en je daar bewust de hele tijd mee bezig bent. Maar misschien herken je ook wel dat je je in opmerkelijke situaties onveilig voelt. Je kunt bijvoorbeeld merken dat je je niet veilig voelt als je bij bepaalde mensen in de buurt bent. Of dat je overdreven verdedigend reageert op wat een ander zegt. Dit zijn subtielere signalen die laten zien dat je systeem onveiligheid ervaart in dagelijkse situaties.

De ontwikkeling van je communicatiesysteem

Hoe snel jij onveiligheid ervaart, heeft alles te maken met hoe jouw communicatiesysteem zich heeft ontwikkeld. Door de stress en situaties die jij van kleins af aan hebt meegemaakt, heeft jouw systeem bedreigende ervaringen opgedaan. Als reactie daarop heb je overlevingsmechanismen ontwikkeld, zoals je klein maken in sociale situaties of kattig reageren, om jezelf te beschermen tegen een volgende dreiging.

Wanneer je systeem nu een soortgelijke dreiging ervaart dan reageert het automatisch weer met deze beschermingsmechanismen. Aan die reacties kun je herkennen dat je je niet veilig voelt. Dat kan vervelend zijn, maar kun je ook zien als signalen die aangeven dat je ervoor mag zorgen dat je weer veiligheid ervaart in jezelf.

Oefeningen om je veilig te voelen

Je veilig voelen is dus niet vanzelfsprekend. Afhankelijk van jouw communicatiesysteem voel je je in de ene situatie wel veilig en reageer je in de andere situatie vanuit aangeleerde beschermingsmechanismen. Met behulp van oefeningen en meditatie kun je je gevoel van veiligheid vergroten. Deze oefeningen helpen bij je veilig voelen:

Grondingsoefeningen

Technieken om te gronden, brengen je weer in verbinding met je lichaam en de omgeving. Dat kan je ondersteunen bij je veilig voelen en kalmte te ervaren. Deze grondingsoefeningen helpen daarbij:

• Voeten op de grond: Ga zitten met beide voeten plat op de grond. Concentreer je op het gevoel van de grond onder je voeten. Voel hoe stevig en stabiel de grond aanvoelt en visualiseer hoe je als een boom wortels hebt die je verbinden met de aarde.
• 5-4-3-2-1-oefening: Noem 5 dingen die je kunt zien, 4 dingen die je kunt aanraken, 3 dingen die je kunt horen, 2 dingen die je kunt ruiken, en 1 ding dat je kunt proeven. Deze oefening helpt om je aandacht te richten op je omgeving in het hier en nu.

Ademhalingsoefeningen

Ademhalingstechnieken kunnen helpen om je zenuwstelsel te kalmeren. In een ontspannen staat van zijn, kun je je veilig voelen.  Deze ademoefeningen versterken je gevoel van veiligheid:

• Diepe buikademhaling: Adem langzaam in door je neus, vul je buik met lucht, en adem dan langzaam uit door je mond. Focus op de ademhaling en laat bij elke uitademing spanning los.
• 4-7-8 techniek: Adem 4 seconden in door je neus, houd je adem 7 seconden vast, en adem 8 seconden uit door je mond. Dit helpt om je hartslag te verlagen en je lichaam te ontspannen.

Visualisatie oefeningen

Met behulp van visualisatie kun je je voorstellen dat je op een veilige, kalme plek bent of dat je je op een plek bevindt waar je warme herinneringen aan hebt. Deze visualisatie oefening helpt je daarbij:

• Veilige plek visualisatie: Sluit je ogen en stel je een plek voor waar je je volledig veilig en ontspannen voelt. Dit kan een echte plek zijn, zoals een strand of bos, of een plek die je in je verbeelding creëert. Focus op de details: hoe het eruitziet, hoe het ruikt, de geluiden die je hoort. Blijf in deze visualisatie totdat je je kalmer voelt.

Lichaamsgerichte oefeningen

Lichaamswerk helpt om spanning en angst in je lichaam los te laten, waardoor je minder meegenomen wordt door gedachten en kunt zakken in je lichaam. Van daaruit kun je je veilg voelen. Deze lichaamsgerichte oefeningen helpen je daarbij:

• Progressieve spierontspanning: Span elke spiergroep in je lichaam aan (bijvoorbeeld je voeten, benen, buik, schouders, en gezicht) gedurende 5 seconden, en ontspan dan langzaam. Dit helpt om spanning en stress in je lichaam los te laten.
• Zelfcompassie-oefeningen: Leg je hand op je hart en adem diep in en uit. Stel jezelf gerust met woorden als “Ik ben veilig” of “Het is oké”. Deze handeling kan helpen om jezelf te kalmeren en veiligheid te voelen.

Zintuigelijke zelfzorg

Wanneer je je onveilig voelt, hebben je zintuigen signalen opgepikt die een gevoel van onveiligheid oproepen. Dat werkt ook andersom, het gebruik van je zintuigen kan een krachtig hulpmiddel zijn om jezelf te kalmeren en je veiliger te voelen. Deze oefeningen helpen daarbij:

• Focuspunt in de omgeving: Verken de omgeving met je ogen. Signaleer plekken die een gevoel van herkenning geven. Kijk rustig rond en focus dan even op een plek waar je je fijn bij voelt, terwijl je diep in en uitademt.
• Kalmerende geuren: Gebruik aromatherapie met geuren zoals lavendel, kamille of vanille. Deze geuren kunnen helpen om een gevoel van rust en veiligheid te bevorderen.

Deze oefeningen kunnen je helpen om je veiliger en rustiger te voelen. Het is vooral fijn om deze technieken in te zetten in stressvolle of angstige situaties. Door deze technieken regelmatig te beoefenen kan je je algemene gevoel van veiligheid versterken.

Je veilig voelen met meditatie

Deze oefeningen om je veilig te voelen, komen ook terug in meditaties. Bij House of Deeprelax ontwerpen we unieke meditaties waarin we de beste ontspanningsoefeningen combineren. In bijna 100 meditaties ontdek je verschillende technieken waarbij we onder meer ademhaling, lichaamswerk en zintuigen inzetten zodat je je veilig voelt en optimaal kunt ontspannen. Zelf proberen? Start met de Beginners Guide om je de Deeprelax Lifestyle eigen te maken.